Đình Võ Dõng tọa lạc tại thôn Võ Dõng, xã Vĩnh Trung, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Căn cứ vào sắc phong sớm nhất mà đình còn lưu giữ được, có thể đoán định đình được xây dựng từ trước năm 1852. Lúc đầu đình được dựng lên ở khu vực Gò Đình, đến năm 1930 dời về vị trí hiện nay.
Trải qua thời gian, đình đã nhiều lần tu bổ, tôn tạo vào những năm:
- Năm 1956, đại trùng tu;
- Năm 1972, đại trùng tu một lần nữa;
- Năm 1995, đình được sơn, quét vôi một số hạng mục công trình.
Đình có bố cục mặt bằng tổng thể như sau: Nghi môn, án phong, đại đình, nhà Tiền hiền, nhà kho.
Đình Võ Dõng thờ Thành Hoàng, Đại Càn Quốc Gia Nam Hải tứ vị, Thiên Y A Na, Ngũ Hành …
Đình còn lưu giữ 09 Sắc phong của các đời vua triều Nguyễn ban tặng, gồm:
- Sắc Tự Đức năm thứ 5 (1852) ban cho Đại Càn Quốc Gia Nam Hải;
- Sắc Tự Đức năm thứ 5 (1852) ban cho Thiên Y A Na;
- Sắc Tự Đức năm thứ 33 (1880) ban cho Đại Càn Quốc Gia Nam Hải và Thiên Y A Na;
- Sắc Đồng Khánh năm thứ 2 (1887) ban cho Đại Càn Quốc Gia Nam Hải và Thiên Y A Na;
- Sắc Duy Tân năm thứ 3 (1909) ban cho Đại Càn Quốc Gia Nam Hải và Thiên Y A Na;
- Sắc Khải Định năm thứ 2 (1917) ban cho Ngũ Hành;
- Sắc Khải Định năm thứ 9 (1924) ban cho Thiên Y A Na;
- Sắc Khải Định năm thứ 9 (1924) ban cho Đại Càn Quốc Gia Nam Hải;
- Sắc Khải Định năm thứ 9 (1924) ban cho Ngũ Hành.
Đình Võ Dõng quay theo hướng Đông, tọa lạc trên một khu đất tương đối bằng phẳng, đình xây dựng trong khuôn viên đất rộng với diện tích 1.170,6m2.
Tiền tế là thềm của đại đình, nối liền với chính điện, có kết cấu kiến trúc theo kiểu chữ (Nhất), gồm hai mái, trên bờ nóc trang trí “Lưỡng long chầu nhật”; mặt trước hệ mái trang trí hoa văn cuốn thư và đắp nổi ba chữ Hán Nôm: (亭 勇 武 - Võ Dõng Đình), phía trên trang trí đắp nổi đôi hai cá chép, hai bên góc trang trí đắp nổi hình nghê, trên các cột vẽ trang trí hoa văn hình rồng.
Chính điện có kết cấu kiến trúc theo kiểu cổ lầu gồm hai tầng mái, trên bờ nóc trang trí hoa văn đắp nổi “Lưỡng long chầu nhật”, bốn góc mái trang trí hình rồng.
Bên trong chính điện gồm ba gian; gian giữa có hai hàng cột gỗ mỗi hàng có bốn cột, hai gian còn lại không có hệ thống cột, thay vào đó là bức âm cột. Hai bên ban thờ Hội đồng treo tấm liễn bằng gỗ viết câu đối bằng chữ Hán Nôm.
Phiên âm:
Sơ hiến lễ nghi tựu vị tiền nhi bái yết,
Bình thân hành kính cúc cung nội ứng kiền tương.
Dịch nghĩa:
Trước hiến lễ nghi, về tới án tiền rồi cáo yết,
Bình thân thành kính, trong lòng nên giữ ý thành.
Hàng năm, đình Võ Dõng tổ chức lễ hội vào ngày 20, 21/02 âm lịch. Lễ hội được tổ chức theo nghi lễ truyền thống của người dân địa phương.
Đình Võ Dõng có điểm nổi bật là hệ thống kết cấu khung gỗ còn được bảo lưu tương đối nguyên vẹn, các kiến trúc trang trí mỹ thuật, hội hoạ, điêu khắc, cảnh sắc thiên nhiên giàu tính dân gian, sinh động. Chính vì vậy, các điêu khắc đình làng còn có giá trị trong việc nghiên cứu về cuộc sống vật chất, tinh thần của người dân địa phương.
Năm 2009, UBND tỉnh Khánh Hòa xếp hạng đình Võ Dõng là Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh tại Quyết định số 3003/QĐ-UBND ngày 20/11/2009.
Bá Trung Toản
Quét mã QR để xem vị trí di tích tại đây:
