Đình Vĩnh Cát thuộc tổ 9, thôn Vĩnh Cát, xã Suối Hiệp, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa.
Căn cứ vào các tài liệu của đình còn lưu giữ thì đình làng được khởi dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII - đầu thế kỷ XIX. Quá trình tồn tại đình đã qua nhiều lần trùng tu, sửa chữa và năm 2017 đình đang được tu bổ.
Đình Vĩnh Cát có tổng diện tích là: 3.755m2, mặt tiền giáp đường liên thôn, có 3 công trình chính: Đại đình, miếu Bà và nhà đông.
Đình Vĩnh Cát được dựng lên để thờ Thành Hoàng, Thiên Y A Na, Tiền hiền, Hậu hiền…
Đại đình của đình Vĩnh Cát được thiết kế theo kiểu kiến trúc Vauban (loại kiến trúc của Pháp)
Đại đình được thiết kế theo kiểu kiến trúc Vauban (loại kiến trúc của Pháp), có 5 cửa kiểu vòm cuốn; có 2 lối cửa lên xuống hai bên xây theo bậc cấp. Đây là công trình kết hợp phong cách kiến trúc phương Đông và phương Tây.
Toàn bộ kết cấu kiến trúc của đình là bộ khung bằng gỗ. Hệ cửa đại đình được thiết kế kiểu ván bưng; phía góc của các cánh cửa chạm khắc vân mây cách điệu hình rồng, hình ảnh dơi và nhiều hoa văn, linh vật mang ý nghĩa triết học theo quan niệm của người phương Đông. Tuy nhiên, đình không có nhiều hoành phi, câu đối như một số di tích khác, mà trên bốn cột cái khắc chìm 02 cặp câu đối thể hiện giá trị mỹ thuật cao.
Chính điện có các cột tạo thành hình 3 ô cửa giả (y môn); phía dưới mỗi y môn treo 01 tấm chấn bằng vải; phía trên thiết kế theo kiểu ván bưng, chạm thành các ô nhỏ hình vuông.
Trên hai cột cái khắc chìm cặp câu đối có chữ đầu ghép thành tên đình:
Phiên âm:
Vĩnh Cát hậu thế cựu thừa tân kế, đồng bào tăng tráng lệ.
Hội hiệp tiền nhân tích đức thiên niên, dân chúng lại an khang
Dịch nghĩa:
Mãi mãi tốt đẹp hậu thế kế thừa người đi trước, đồng bào tăng tráng lệ
Hiệp hội người trước tích đức nghìn năm, dân chúng được nhờ mãi an khang.
Đình làng Vĩnh Cát mở hội thời gian 02 ngày, lễ hội được tổ chức vào tháng 02 âm lịch hàng năm, ngày giờ tổ chức được chọn vào ngày tốt.
Đình Vĩnh Cát là một di tích có nhiều yếu tố kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu cho kiến trúc thời Nguyễn, thể hiện một cách rõ nét và sâu sắc giá trị về các mặt văn hóa, khoa học, lịch sử, nghệ thuật. Ngoài ra, đình còn bảo lưu được lễ hội văn hóa truyền thống, thể hiện nét sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng tiêu biểu của người dân Khánh Hòa.
Năm 2008, đình Vĩnh Cát được UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành Quyết định số 2507/QĐ-UBND xếp hạng là Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
Nguyễn Thị Thúy Hằng
Quét mã QR để xem vị trí di tích tại đây: