Hotline: (0258) 3813 758

MIẾU CÂY GẠO

24/09/2019 00:00        
Đọc tin

Miếu Cây Gạo tọa lạc tại phía Nam sông Cái thuộc thôn Phú Ân Nam 1, xã Diên An, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa.

Ngoài tên gọi trên, miếu Cây Gạo còn được biết đến qua danh xưng miếu Ấp Phật Tỉnh. Tên gọi hiện nay xuất phát từ việc phía sau miếu có cây gạo rất to và linh thiêng nên dân gian gọi là miếu Cây Gạo, gọi mãi thành thói quen, trở thành tên gọi chính thức và được ghi vào sắc phong, tồn tại đến ngày nay.



Gian Tiền tế miếu Cây Gạo

 

Miếu Cây Gạo có niên đại vào cuối thế kỷ XIX, lúc mới lập miếu có dạng một thủ kỳ để thờ Bà Ngũ Hành. Việc thờ Bà Kim, Mộc Thủy, Hỏa, Thổ bắt nguồn từ câu chuyện bà Nguyễn Thị Xuyên nằm mộng thấy 05 cô tiên hiện thân trên phần đất của bà để cứu độ những mảnh đời kém may mắn trong cuộc sống nên bà quyết định lập một ngôi miếu nhỏ dạng thủ kỳ để thờ. Năm 1917, miếu được tu bổ khang trang hơn. Theo truyền thuyết sau lễ cúng tạ khánh thành tu bổ miếu, vào lúc nửa đêm bỗng có 3 tiếng nổ lớn kèm theo là 1 hào quang ngũ sắc từ núi Đại An (Am Chúa) bay về trên mái ngôi miếu, rồi rực lên hòa cùng tiếng gió thổi nghe như tiếng đàn bay về hướng Suối Đổ. Do vệt hào quang từ Am Chúa bay về miếu nên dân làng thỉnh  Thiên Y A Na Thánh Mẫu về thờ phụng trong miếu.

 

Trải qua thời gian, miếu được vua Khải Định ban tặng 3 đạo sắc phong gồm:
+ Ngày 18 tháng 3 năm Khải Định thứ 2 (1917) phong cho Bà Thiên Y A Na.
+ Ngày 18 tháng 3 năm Khải Định thứ 2 (1917) phong cho Bà Ngũ Hành.
+ Ngày 25 tháng 7 năm Khải Định thứ 9 (1924) phong cho Bà Thiên Y A Na và Ngũ Hành.

Miếu Cây Gạo được dựng lên để thờ Ngũ Hành, Thiên Y A Na, cậu Trí và cô Quý, Tiền bối – Hậu bối; các âm hồn, cô hồn, chiến sĩ trận vong.

Miếu Cây Gạo nằm trong khuôn viên có tổng diện tích 744m2. Trải qua thời gian dài tồn tại, miếu Cây Gạo đã qua nhiều lần tu bổ vào các năm: 1983, 1997, 2000, 2008, 2010. Điểm đặc trưng trong kiến trúc của di tích là có pha trộn giữa phong cách phương Đông và phương Tây: Di tích có kết cấu 3 gian 2 chái, hệ thống cửa vòm cuốn theo kiểu Vauban ở gian Tiền tế, hai bên tường hồi, gian Tiền hiền và âm cô; trần lợp gỗ, mái ngói âm dương, bờ nóc đắp nổi “Lưỡng long chầu nguyệt”, “tứ linh”, “tứ quý”...Từ ngoài vào trong, miếu Cây Gạo có bố cục mặt bằng tổng thể gồm: Cổng, cột cờ, Nghi môn, Án phong, sân, Tiền tế - Chính điện.

Nghi môn miếu Cây Gạo

 

Hằng năm, miếu Cây Gạo tổ chức lễ hội vào ngày hai ngày 11 và 12/03 Âm lịch; cứ 3 năm tổ chức đại lễ 1 lần diễn ra trong thời gian 2 - 3 ngày.

Ghi nhận những gia trị của di tích, ngày 21/02/2014, UBND tỉnh Khánh Hòa xếp hạng miếu Cây Gạo là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh tại Quyết định số 403/QĐ-CT.UBND.

Trần Thị Thanh Loan 

Quét mã QR để xem vị trí di tích tại đây:

                    

Bài viết được đánh giá:
Tổng số đánh giá:
 

Tin khác

breaker
ĐÌNH CƯ THẠNH
Đình Cư Thạnh tọa lạc tại thôn Cư Thạnh, xã Suối Hiệp, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa. Đình Cư Thạnh được xây dựng vào đầu thế kỷ XIX, để thờ Bản Cảnh Thành Hoàng, Phấn Nhĩ Qủy Vương, Thiên Y A Na, Tiền hiền, Sơn Lâm chúa tướng, âm hồn.
MIẾU QUAN THÁNH HẢI NAM
Miếu Quan Thánh Hải Nam tọa lạc tại số 78 đường Trần Qúy Cáp thuộc tổ dân phố 2, thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hoà. Người Hoa có nguồn gốc ở các tỉnh Quảng Đông, Phúc Kiến, Triều Châu và Hải Nam di cư đến các tỉnh Nam Trung Bộ, Nam Bộ của Việt Nam để sinh sống và trở thành một tộc người trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam đã hơn 300 năm.
CHÙA THIÊN BỬU
Chùa tọa lạc tại thôn Điềm Tịnh, xã Ninh Phụng, Thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa. Chùa còn có một số tên gọi khác như: chùa Kỳ Lân, chùa Điềm Tịnh, chùa Thiên Bửu Thượng, Tổ đình Thiên Bửu. Sở dĩ có tên Thiên Bửu Thượng, Thiên Bửu Hạ vì chùa Thiên Bửu ở làng Điềm Tịnh được khai sơn trước nên người dân gọi là Thiên Bửu Thượng, ngôi chùa Thiên Bửu Hạ ở xã Ninh Bình.
TRƯỜNG PHỦ DIÊN KHÁNH
Trường Phủ Diên Khánh tọa lạc tại thôn Phú Ân Nam 1, xã Diên An, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa. Trường Phủ là cơ sở giáo dục của phủ Diên Khánh, đã trải qua nhiều thế hệ thầy cô giáo và học sinh. Lúc bấy giờ có thầy giáo Hoàng Văn Hai là đảng viên đã tuyên truyền, vận động một số trợ giáo tham gia vào Mặt trận Việt Minh.
ĐÌNH TRUNG DÕNG
Đình Trung Dõng tọa lạc tại thôn Trung Dõng, xã Vạn Bình, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Thuở mới khai hoang lập làng, làng Trung Dõng có tên là Trung An xã phụ lũy (xứ Cây Chua, Cổ Chi) thuộc tổng Hạ, huyện Quảng Phước, phủ Bình Hòa, tỉnh Khánh Hòa[1]. Dựa vào sắc phong, ta có thể đoán định niên đại đình Trung Dõng là vào đầu thế kỷ XIX, lúc đó có danh xưng là đình Trung An. Đến triều vua Tự Đức năm thứ 33 (1880), di tích có tên đình Trung Dõng và được giữ nguyên từ đó đến nay.
ĐÌNH THỦY TRIỀU
Đình Thủy Triều nằm trong không gian cảnh quan phù hợp với công trình văn hóa tín ngưỡng, dưới tán cây Me cổ thụ vài trăm năm tuổi, phía trước là đầm Thủy Triều. Bố cục mặt bằng các hạng mục công trình kiến trúc của Đình được dàn trải theo chiều rộng gồm: Nghi môn, Án phong, Võ ca, sân Đình, miếu Tiền Hiền, miếu Sơn Lâm, miếu Thanh Minh, Tiền tế, Chính điện.
ĐÌNH TÂN MỸ
Đình Tân Mỹ là một công trình tôn giáo, tín ngưỡng mang nhiều giá trị lịch sử - văn hóa to lớn, ngoài các hoa văn, kiến trúc tiêu biểu của đình làng, còn có các tư liệu, các di vật, cổ vật như: giá trống, trống, giá chiêng, chiêng cổ, long đình, hai bộ bát bửu, tấm bảng vàng khắc ghi những người đứng ra trông nom xây dựng đình, câu đố...
ĐÌNH MỸ HIỆP
Điểm nhấn trong trang trí, điêu khắc trên kiến trúc đình Mỹ Hiệp, đó là hệ thống cột gỗ và bộ vì nóc được kết cấu theo kiểu “giá chiêng” hay hệ thống linh vật: Long, lân, quy, phụng, hổ, dơi…được các nghệ nhân khai thác triệt để. Hình ảnh tứ linh thể hiện dưới dạng “Lưỡng long tranh châu”, hay hình ảnh “Bát tiên”, “Tứ quý”: Tùng, trúc, cúc, mai.
ĐÌNH PHÚ VINH
Đình Phú Vinh vừa là nơi làm lễ xuất phát đánh địch ở Nha Trang, đồng thời cũng là nơi bộ đội ta rút về nghỉ ngơi. Bên cạnh đó, đình Phú Vinh còn là nơi quân dân ta huấn luyện võ thuật để phục vụ cho cuộc chiến đấu 101 ngày đêm ở Mặt trận Nha Trang - Khánh Hoà (từ 23-10-1945 đến đầu tháng 2-1946).
ĐÌNH XUÂN HÒA
Đình Xuân Hòa quay về hướng Nam. Toàn bộ kiến trúc đình nằm trên mặt bằng rộng 2.352m2, bao gồm các công trình kiến trúc như sau: Nghi môn, Án phong, cột cờ, miếu Sơn Lâm chúa tướng, miếu Thủy Đức Thanh Quang, Võ ca, Chính điện, miếu Âm linh, miếu Thánh Nương (còn gọi là miếu Bà), miếu Tiền hiền, nhà bếp, nhà ăn.