Đình Bằng Phước tọa lạc tại thôn Bằng Phước, xã Ninh Phú, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.
Căn cứ vào nội dung trên đạo sắc phong đình Bằng Phước còn lưu giữ được do vua Tự Đức ban năm thứ 5 (1852), ta có thể đoán định niên đại khởi dựng của di tích là cuối thế kỷ XVIII.
Hiện nay, đình Bằng Phước còn lưu giữ 04 đạo sắc phong của các vua triều Nguyễn ban tặng cho Bản Cảnh Thành Hoàng, cụ thể như sau: Sắc Tự Đức năm thứ 05 (1852), sắc Tự Đức năm thứ 33 (1880), sắc Đồng Khánh năm thứ 02 (1887), sắc Duy Tân năm thứ 03 (1909).
Đình Bằng Phước được dựng lên để thờ Bản Cảnh Thành Hoàng, Tiền hiền [cụ Trần Đức Toản (1634-1692)], Tiên linh[1] (14 vị), âm linh.
Từ khi khởi dựng tới nay, đình Bằng Phước đã trải qua những lần tu bổ, tôn tạo sau: 1930, 1935, 1978, 1987, 1995, 2007.
Đình Bằng Phước được xây dựng trong khuôn viên khép kín với tổng diện tích là 1.520m2, mặt tiền quay hướng Tây Nam. Từ ngoài vào trong, đình có bố cục mặt bằng tổng thể như sau: Nghi môn, chính điện, nhà tiền hiền, nhà đông, miếu Bằng Phước, nhà bếp.
Chính điện có kết cấu kiến trúc gồm 2 bộ vì tạo thành 1 gian với 04 cột cái (hình vuông), các cột quân và cột hiên không còn mà được thay thế bằng hệ thống tường bao chịu lực. Vì nóc kết cấu theo kiểu vì kèo.
Theo thông lệ, hàng năm, đình làng Bằng Phước có 2 lễ cúng chính dịp Xuân kỳ vào ngày 10 tháng 3 âm lịch và lễ giỗ tiền hiền (cụ Trần Đức Toản) vào ngày 09/09 âm lịch.
Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, đình Bằng Phước là nơi diễn ra các hoạt động: “Ngày đồng tâm”, “Hũ gạo nuôi quân”, mở lớp “Bình dân học vụ” cho nhân dân trong làng Bằng Phước và các làng lân cận; là nơi đặt thùng phiếu để cử tri 3 làng (Văn Định, Bằng Phước, Mỹ Lệ) bỏ phiếu bầu người có đức có tài phụng sự đất nước vào năm 1946; là địa điểm cất giấu tài liệu bí mật của phong trào cách mạng ở địa phương vào năm 1947. Tuy nhiên, trong giai đoạn 1954-1975 đình là địa điểm đóng quân của lính Mỹ và tay sai.
Ngày 31/8/2011, UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành Quyết định số 2355/QĐ-UBND xếp hạng di tích đình Bằng Phước là Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
Trần Thị Thanh Loan
[1] Đây là những người có công với làng nhưng khi qua đời không có con trai để thờ cúng nên làng lập bài vị để thờ chung với miếu Tiền hiền.
Quét mã QR để xem vị trí di tích tại đây: