Ngày 23-12, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa có văn bản gửi Sở Văn hóa và Thể thao về việc đề xuất lập hồ sơ xếp hạng bổ sung di tích Địa điểm Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn (xã Ninh Sơn, thị xã Ninh Hòa) vào di tích địa điểm Căn cứ cách mạng Đá Bàn.
Không gian bên ngoài Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn.
Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Sở Văn hoá và Thể thao, phía Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh đã phối hợp với Phòng Văn hóa - Thông tin thị xã Ninh Hòa; UBND xã Ninh Sơn tiến hành khảo sát thực tế tại Khu tưởng niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn. Qua nghiên cứu, rà soát, trung tâm nhận định với những giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hóa của di tích; đồng thời địa điểm Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn là một địa điểm diễn ra sự kiện có mối liên hệ không thể tách dời với di tích địa điểm Căn cứ cách mạng Đá Bàn đã được UBND tỉnh xếp hạng là di tích cấp tỉnh vào năm 2021. Chính vì thế, Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh nhận thấy địa điểm Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn có đủ tiêu chí để lập hồ sơ xếp hạng bổ sung vào di tích địa điểm Căn cứ cách mạng Đá Bàn.
Được biết, địa điểm Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn được khởi công xây dựng năm 2023, với diện tích rộng 2ha gần địa điểm Đá Trải - nơi diễn ra Đại hội Đảng bộ tỉnh Khánh Hoà lần thứ II (tháng 12-1951) và địa điểm bia lưu niệm Căn cứ cách mạng Đá Bàn. Khu lưu niệm gồm các hạng mục: Tháp tưởng niệm chiến thắng; khuôn viên di tích; nhà truyền thống. Ngoài ra, còn có không gian trồng cây ăn trái, cây bóng mát, đường nội bộ. Điểm nhấn trong không gian khuôn viên bên ngoài là mô hình mô phỏng các tháp canh mà Tiểu đoàn 59 đã tiêu diệt như: Tháp canh Tân Phong, tháp canh Nhỉ Sự (xã Ninh Thân), tháp canh Cầu Lớn (xã Ninh Thọ), tháp canh Phú Cốc (xã Diên Lâm, huyện Diên Khánh)… Khu lưu niệm chiến thắng Vườn Gòn - Đá Bàn xây dựng tại địa điểm diễn ra trận đánh Vườn Gòn ngày 20-4-1953, để tưởng nhớ chiến công vang dội của quân đội ta trong việc đập tan âm mưu xâm lược của thực dân Pháp, trong đó dấu ấn đậm nét là Tiểu đoàn 59 và Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lựu.
Theo Báo Khánh Hòa